Kruisallergie tussen penicillines en cefalosporines: een onderschat risico

Uit een studie in het Verenigd Koninkrijk met betrekking tot de periode 1992-1997 blijkt dat in 12 van de 67 gevallen van fatale anafylactische reactie op geneesmiddelen die door de onderzoekers waren geregistreerd, antibiotica de oorzaak waren. In de helft van die gevallen was de reactie opgetreden na de eerste dosis van een cefalosporine: hoewel men bij vier patiënten wist dat ze allergisch waren aan penicillines, was toch een cefalosporine voorgeschreven. Dit heeft waarschijnlijk te maken met de onduidelijkheid die bestaat over kruisallergie tussen cefalosporines en penicillines. Er wordt aangenomen dat bij 10% van de patiënten die allergisch zijn aan penicilline, ook een allergische reactie optreedt na inname van een cefalosporine. Dit is waarschijnlijk een onderschatting van het probleem, gezien slechts 10% van de patiënten die beweren allergisch te zijn aan een penicilline, ook werkelijk een reactie doen op een penicilline.

De onderzoekers stelden vast dat slechts een gering aantal van deze fatale anafylactische reacties gerapporteerd waren aan de gezondheidsinstanties in het Verenigd Koninkrijk, en in meerdere gevallen was het verband tussen het geneesmiddel en de anafylactische reactie niet gelegd.

De auteurs vragen de artsen dan ook aandacht te hebben voor de mogelijkheid van kruisallergie tussen penicillines en cefalosporines. Antibiotica-allergie moet duidelijk worden gerapporteerd aan iedereen die betrokken is in de zorg voor de patiënt, en alle anafylactische reacties op deze antibiotica zouden moeten gemeld worden aan de centra voor geneesmiddelenbewaking.

Naar

• R. Pumphrey en S. Davis: Under-reporting of antibiotic anaphylaxis may put patients at risk. Lancet 353 : 1157-1158(1999)

Nota van de redactie

Ongewenste effecten kunnen in België via de gele formulieren (verspreid met de Folia Pharmacotherapeutica en het Gecommentarieerd Geneesmiddelenrepertorium) gerapporteerd worden aan het Nationaal Centrum voor Geneesmiddelenbewaking.