Paralytische ileus bij een jong kind behandeld met loperamide

Het Belgisch Centrum voor Geneesmiddelenbewaking ontving recent een rapport over een kindje dat een paralytische ileus ontwikkelde na toediening van loperamide (Imodium®, Loperamide EG®, Loperamide-Ratiopharm®, Loperamide Teva®, Merck-Loperamide®). Het ging om een meisje van 18 maand (gewicht: ongeveer 10 kg) bij wie omwille van diarree, in minder dan 24 uur, 8 mg loperamide per os in 4 giften werd toegediend. Het kind ontwikkelde een paralytische ileus met abdominale pijn, anorexie, bleekheid en koude extremiteiten. Het kind herstelde na stoppen van de behandeling. De moeder had loperamide op eigen initiatief toegediend.

Bij deze casus werden de instructies van de bijsluiter niet gerespecteerd: loperamide is volgens de bijsluiter gecontra-indiceerd onder de leeftijd van 2 jaar, en mag aan kinderen tussen 2 en 6 jaar niet gegeven worden zonder voorschrift of medisch toezicht. Daarenboven bedraagt de maximale dagdosis loperamide bij kinderen van 2 tot 6 jaar volgens de bijsluiter 3 mg per 10 kg lichaamsgewicht.

Toediening van loperamide moet in ieder geval met de grootste voorzichtigheid gebeuren. Loperamide is verwant aan morfine en geeft, zeker bij kinderen, risico van paralytische ileus maar ook van centraal deprimerende effecten (b.v. ademhalingsdepressie), ook bij de therapeutische dosis. Bij overdosering kan naloxon als antidotum toegediend worden (de werkingsduur van loperamide is veel langer dan deze van naloxon, waardoor de toediening van naloxon mogelijk moet herhaald worden).

Bij de aanpak van diarree spelen antidiarreïca – zoals loperamide – slechts een beperkte rol. Bij bloederige ontlasting mogen dergelijke middelen zeker niet toegediend worden. Zeker bij kinderen komt het er in de eerste plaats op aan dehydratie te vermijden (door het kind veel te laten drinken) of te behandelen (orale rehydratie-oplossingen, of in ernstige gevallen intraveneuze vochttoediening).