Acute verslechtering van myasthenia gravis tijdens behandeling met moxifloxacine

Het Belgisch Centrum voor Geneesmiddelenbewaking werd geïnformeerd over een acute verslechtering van myasthenia gravis bij een 87-jarige vrouw die pas een behandeling was gestart met moxifloxacine (Avelox®, Proflox®) omwille van bronchitis. De evolutie was gunstig na stoppen van het geneesmiddel. Een causaal verband kan niet met zekerheid gelegd worden, o.a. omdat infectie op zich een verslechtering van myasthenia gravis kan uitlokken en omdat we nergens gelijkaardige gevallen vonden met moxifloxacine. Toch is een verband niet uit te sluiten, gezien o.a. de tijdsrelatie en het feit dat acute verslechtering van myasthenia gravis in zeldzame gevallen beschreven werd met andere chinolonen, namelijk ciprofloxacine, norfloxacine, ofloxacine en pefloxacine (niet beschikbaar in België) [Martindale (35^ste editie)]. In de gevallen met de hier geciteerde chinolonen, traden de symptomen eveneens snel na starten van de behandeling op, bij sommige patiënten na recente dosisverhoging. Bij één patiënt demaskeerde ciprofloxacine subklinische myasthenia gravis. Ook voor andere geneesmiddelen is beschreven dat zij myasthenia gravis kunnen verslechteren of een syndroom lijkend op myasthenia gravis kunnen uitlokken; de eerste symptomen treden vaak op ter hoogte van de ogen, met ptosis en parese van de uitwendige oogspieren. Het is onmogelijk een exhaustieve lijst samen te stellen, maar volgende geneesmiddelen kunnen worden geciteerd: antibiotica zoals de aminosiden, penicillines, bepaalde tetracyclines, telithromycine en de chinolonen, chloroquine, penicillamine, kinidine, disopyramide. Hoewel corticosteroïden een goede keuze zijn voor de behandeling van myasthenia gravis, zijn zij ook in verband gebracht met een initiële, paradoxale verslechtering van de symptomen [Martindale (35^ste editie), Davies Textbook of Adverse Drug Reactions (5^de editie)]. Bij symptomen van myasthenia gravis, is het dan ook nuttig te denken aan een geneesmiddel als uitlokkende factor.