Recente studies over ACE-inhibitoren en angiotensine-receptorantagonisten

Tijdens het jaarlijks congres van de American Heart Association (Atlanta, VS., 7-10 november 1999) zijn de resultaten voorgesteld van twee studies over ACE-inhibitoren en/of angiotensine-receptorantagonisten: de ELITE 2-studie en de HOPE-studie.

• In de ELITE 2-studie (Evaluation of Losartan in the Elderly 2-studie) werd de angiotensine-receptorantagonist losartan (50 mg per dag in 1 gift) vergeleken met de ACE-inhibitor captopril (150 mg per dag in 3 giften) bij patiënten met hartfalen. Deze studie kan gezien worden als een vervolg van de ELITE 1-studie [ Lancet 349 : 747-752(1997) ]. In de ELITE 1-studie, een relatief kleinschalig onderzoek bij 722 patiënten met hartfalen, werd een daling van de mortaliteit met 46% [95% betrouwbaarheidsinterval: 5-69%] gerapporteerd bij patiënten op losartan (50 mg per dag in 1 gift) in vergelijking met patiënten op captopril (150 mg per dag in 3 giften). De resultaten van de ELITE 2-studie, met ongeveer viermaal zoveel patiënten dan in de ELITE 1-studie, tonen daarentegen een ietwat lagere mortaliteit (15,9% versus 17,7%) en een lagere incidentie van plotse dood (7,3% versus 9,0%) in de captoprilgroep dan in de losartangroep; bij de subgroep van patiënten op β-blokkers was de mortaliteit in de captoprilgroep 44% lager dan in de losartangroep. Losartan werd wel beter verdragen dan captopril. Hoewel de verschillen in mortaliteit tussen de twee groepen niet statistisch significant zijn, wordt in de ELITE 2-studie het gunstiger effect van angiotensine-receptorantagonisten t.o.v. ACE-inhibitoren, dat gesuggereerd werd in de ELITE 1-studie, niet bevestigd. Het is zelfs niet zeker dat bij patiënten met hartfalen de angiotensine-receptorantagonisten even doeltreffend zijn als de ACE-inhibitoren.
• De HOPE-studie (Heart Outcomes Prevention Evaluation - studie) vergeleek gerandomiseerd de ACE-inhibitor ramipril (10 mg per dag) met placebo bij 9.297 patiënten met vasculair lijden (coronair, cerebrovasculair of perifeer) of diabetes, en daarenboven minstens één andere cardiovasculaire risicofactor, die reeds werden behandeld met b.v. acetylsalicylzuur, β-blokkers of hypolipemiërend middelen. Patiënten met lage ejectiefractie of hartfalen werden uitgesloten. De resultaten tonen een daling van de mortaliteit, van het risico op myocardinfarct, cerebrovasculair accident, nood voor revascularisatie, hartstilstand, hartfalen, en complicaties te wijten aan diabetes, en van het aantal nieuwe gevallen van diabetes in de ramiprilgroep t.o.v. de placebogroep. Op basis van de resultaten wordt geschat dat door behandelen van 1.000 patiënten met ramipril gedurende 4 jaar, ongeveer 150 klinische gebeurtenissen ("clinical events&quot) bij ongeveer 70 patiënten kunnen worden voorkomen. De auteur van een editoriaal naar aanleiding van deze studie stelt dat, ondanks de uitgesproken gunstige resultaten van de HOPE-studie, een aantal onzekerheden blijven bestaan. Zo weet men b.v. nog niet of deze resultaten kunnen geëxtrapoleerd worden naar andere doses ramipril of naar andere ACE-inhibitoren. Alvorens het gebruik van ACE-inhibitoren uit te breiden tot bredere groepen van patiënten zullen sommigen de resultaten van de HOPE-studie bevestigd willen zien door de Prevention of Events with ACE Inhibition (PEACE)-studie en de European Trial of Reduction of Cardiac Events with Perindopril in Stable Coronary Artery Disease (€PA)-studie, twee grootschalige, nog lopende studies die vrij gelijkaardig zijn aan de HOPE-studie.

Naar

• E. Topol: ACE inhibitors still the drug of choice for heart failure- and more. Lancet 354 : 1797(1999)
• Heart Outcomes Prevention Evaluation Study Invest: Effects of an angiotensin-converting-enzyme inhibitor ramipril on cardiovascular events in high-risk patients. N Engl J Med 342 : 145-153(2000)
• G.S. Francis: ACE inhibition in cardiovascular disease. N Engl J Med 342 : 201-202(2000)

Nota van de redactie

In de HOPE-studie werden ook de effecten van vitamine E (400 IE per dag) onderzocht. De resultaten tonen bij deze hoogrisicopatiënten geen verschil in cardiovasculaire accidenten tussen de placebogroep en de groep die gedurende gemiddeld 4,5 jaar vitamine E-supplementen had gekregen [ N Engl J Med 342 : 154-160(2000)].