Vaccinatie tegen kinkhoest bij volwassenen

Sinds kort is in België een vaccin tegen tetanus, difterie en kinkhoest voor volwassenen beschikbaar (BOOSTRIX). Het vaccin bevat

• Bordetella pertussis-antigenen in gereduceerde hoeveelheid t.o.v. de vaccins tegen B. pertussis voor gebruik bij kinderen
• difterie-anatoxine in gereduceerde hoeveelheid t.o.v. de vaccins tegen difterie voor gebruik bij kinderen
• tetanus-anatoxine.

Het is nu dus ook mogelijk om volwassenen, naast een herhalingsvaccin tegen difterie en tetanus, ook een herhalingsvaccin tegen kinkhoest aan te bieden. In de Verenigde Staten en in meerdere Europese landen, ook in België, worden sinds meerdere jaren meer gevallen van kinkhoest gerapporteerd. Dit kan te maken hebben met een grotere alertheid en nieuwe diagnosemogelijkheden, maar mogelijk ook met een reële toename [ Clin Infect Dis 36 : 1391-1396(2003) ]. Er is weliswaar momenteel geen sprake van een epidemie.

Bij de meeste volwassenen verloopt kinkhoest asymptomatisch of weinig symptomatisch, maar volwassenen vormen wel een belangrijke bron van infectie bij kinderen die (nog) niet of niet volledig werden gevaccineerd, b.v. zuigelingen jonger dan 2 maand, vóór hun eerste vaccinatie.

De Hoge Gezondheidsraad heeft recent een advies uitgebracht in verband met vaccinatie tegen kinkhoest bij volwassenen (via http://www.health.fgov.be/CSH_HGR/Nederlands/Brochures/nldec2003_Kinkhoest.pdf ). Daarin wordt het volgende vermeld: "Eén enkele dosis kinkhoestvaccin zou moeten toegevoegd worden aan de thans aanbevolen herhalingsvaccinatie tegen difterie en tetanus bij adolescenten en volwassenen die tijdens hun kinderjaren geen volledige kinkhoestvaccinatie gekregen hebben". Verder wordt vermeld: "De toediening van één enkele dosis kinkhoestvaccin samen met de herhalingsvaccinatie tegen difterie en tetanus kan ook door de arts op individuele basis voor elke adolescent of volwassene worden aanbevolen, ongeacht de voorgeschiedenis van kinkhoestvaccinatie. Bijzondere aandacht zal hierbij moeten gaan naar volwassenen die in contact komen met zuigelingen: jonge ouders en hun naaste familiecontacten, alsook het verzorgend personeel van pediatrische diensten en kinderdagverblijven." Ook onthaalmoeders moeten daarbij gerekend worden. Systematische toediening van het vaccin tegen kinkhoest bij adolescenten en volwassenen wordt dus momenteel niet aanbevolen door de Hoge Gezondheidsraad.

De introductie van een nieuw vaccin roept een aantal vragen op. Wat is de winst van het vaccin in termen van morbiditeit en mortaliteit? Wat is de kosten-batenverhouding voor het individu en voor de gemeenschap? Dergelijke vragen blijven voor dit kinkhoestvaccin voor volwassenen nog grotendeels onbeantwoord. Het is daarenboven in de praktijk, zeker bij oudere mensen, vaak moeilijk te achterhalen of er ooit een basisvaccinatie tegen kinkhoest is gebeurd.