Commentaren: keuze van een anticonceptieve behandeling: enkele aanvullingen i.v.m. het risico van veneuze trombo-embolie

In de Folia van juli 2010 verscheen een artikel over de keuze van een anticonceptieve behandeling. In wat volgt worden enkele aanvullingen gegeven i.v.m. het risico van veneuze trombo-embolie, enerzijds met orale anticonceptiva op basis van drospirenon, en anderzijds met de transdermale en vaginale oestroprogestagenen voor anticonceptie.

Orale anticonceptiva op basis van drospirenon

Twee recente observationele studies geven bijkomende argumenten voor een twee- tot drievoudig hoger risico van veneuze trombo-embolie bij vrouwen die een oraal anticonceptivum nemen op basis van drospirenon dan bij vrouwen die een oraal anticonceptivum nemen op basis van levonorgestrel [ Br Med J 2011; 340: d2139 (doi.10.1136/bmj.d2139) en : d2151 (doi.10.1136/ bmj.d2151) met editoriaal 342: d2519 (doi.10.1136/bmj.2519) ]. De incidentie van veneuze tromboembolie met drospirenon-bevattende anticonceptiva bedroeg 23 per 100.000 vrouwen per jaar in de ene studie en 31 per 100.000 vrouwen per jaar in de andere studie; de incidentie met levonorgestrel- bevattende anticonceptiva bedroeg 9 per 100.000 vrouwen per jaar in de ene studie en 12,5 per 100.000 vrouwen per jaar in de andere studie. De odds-verhouding (schatting van het relatieve risico), gecorrigeerd voor leeftijd, bedroeg in de ene studie 2,7 (95 % betrouwbaarheidsinterval van 1,5 tot 4,7), in de andere studie 2,8 (95 % betrouwbaarheidsinterval van 2,1 tot 3,8). Naar aanleiding van deze nieuwe gegevens publiceerde het EMA een waarschuwing (via www.ema.europa.eu (zoekterm: drospirenone; kies: "PhVWP Monthly Report May 2011") en de SKP’s van de specialiteiten op basis van drospirenon (Yasmin®, Yasminelle® en Yaz®) werden in die zin aangepast.

Transdermale en vaginale oestroprogestagenen voor anticonceptie

In de Folia van juli 2010 werd vermeld dat het transdermale systeem (Evra®) meer ongewenste effecten geeft (spanning in de borsten, nausea en braken) en de vaginale ring (Nuvaring®) minder (met uitzondering van leukorroe en vaginale irritatie) dan orale anticonceptiva. Deze bewering heeft echter alleen betrekking op bepaalde ongewenste effecten zoals spanning in de borsten en nausea, en niet op het risico van veneuze trombo-embolie. De tekst moet daarom als volgt worden aangepast: "De oestroprogestagenen langs vaginale weg in de vorm van een ring (Nuvaring®) of in de vorm van een transdermaal systeem (Evra®) bieden dezelfde risico-batenverhouding als de orale oestroprogestagenen. Ze vereisen geen dagelijkse inname maar er is geen evidentie dat hierdoor de therapietrouw op lange termijn verbeterd wordt. Uit een Cochrane review blijkt dat het transdermale systeem meer spanning in de borsten, nausea en braken zou veroorzaken dan de orale oestroprogestagenen, en dat de vaginale ring minder nausea, acne, prikkelbaarheid en depressie zou veroorzaken, maar meer leukorroe en vaginale irritatie dan de orale oestroprogestagenen. Gegevens uit observationele studies suggereren ook dat het risico van trombo-embolie hoger is met het transdermale systeem dan met de orale oestroprogestagene associaties [zie Folia januari 2007 en maart 2008 ]."