Telithromycine (Ketek®) is een semisynthetisch derivaat van erythromycine, met een antibacterieel spectrum dat nauw aansluit bij dit van de macroliden. De indicaties werden tot op heden als volgt verwoord in de Belgische bijsluiter.

“Bij patiënten van 18 jaar en ouder

-         Milde tot matig ernstige pneumonie, verkregen buiten het ziekenhuis.

-         Acute exacerbatie van chronische bronchitis.

-         Acute sinusitis.

-         Tonsillitis/faryngitis veroorzaakt door Streptococcus pyogenes, als alternatief voor een behandeling met bèta-lactam antibiotica  wanneer deze niet kunnen worden toegepast.

Bij patiënten van 12 jaar tot 18 jaar

-         Tonsillitis/faryngitis veroorzaakt door Streptococcus pyogenes, als alternatief voor een behandeling met bèta-lactam antibiotica  wanneer deze niet kunnen worden toegepast.”

Het Europese geneesmiddelenbureau (European Medicines Agency of EMEA) startte in 2006 een herevaluatie van de risico’s en baten van telithromycine [zie Folia mei 2006]. Op 30 maart j.l. maakte het EMEA de resultaten van de herevaluatie bekend [via http://www.emea.europa.eu/pdfs/general/direct/pr/12990107en.pdf].

-         In verband met de risico’s: het EMEA raadt aan de waarschuwingen in de bijsluiter in verband met visusstoornissen en verslechtering van myasthenia gravis te versterken. In verband met ernstige hepatitis stelt het EMEA dat dit risico reëel is, maar waarschijnlijk niet frequenter dan met andere antibiotica.

-         In verband met de baten:

o       Voor de indicaties “acute exacerbatie van chronische bronchitis” en “acute sinusitis” raadt het EMEA aan telithromycine enkel nog te gebruiken wanneer de kiem gevoelig is voor telithromycine, maar waar bovendien bekend is of vermoed wordt dat de kiem resistent is tegen ß-lactamantibiotica en/of macroliden (op basis van de voorgeschiedenis van de patiënt, of van nationale en/of regionale resistentiegegevens).

o       Voor de indicatie “tonsillitis/faryngitis veroorzaakt door Streptococcus pyogenes, als alternatief voor een behandeling met bèta-lactam antibiotica wanneer deze niet kunnen worden toegepast” raadt het EMEA aan telithromycine daarenboven enkel te gebruiken in die landen of streken met belangrijke resistentie van S. pyogenes tegen macroliden. [Noot: België behoort op dit ogenblik niet tot deze landen.]

o       Voor de indicatie  “milde of matig ernstige pneumonie, verkregen buiten het ziekenhuis” verandert er niets.

Eens bekrachtigd door de Europese Commissie, is dit advies bindend voor alle landen van de Europese Unie.

Wat is de plaats van telithromycine in de Belgische situatie?

Deze plaats is beperkt [zie ook de “Belgische gids voor anti-infectieuze behandeling in de ambulante praktijk” (BAPCOC, editie 2006 ) en Folia oktober 2004 en september 2005].

-         Telithromycine (zoals andere macroliden) is niet aan te bevelen bij sinusitis en acute exacerbatie van chronische bronchitis. Vele pneumokokken zijn immers resistent tegen macroliden, en alhoewel telithromycine in vitro meer actief is tegen de meeste pneumokokken resistent tegen erythromycine, werd in geen enkele klinische studie superioriteit ten opzichte van de macroliden aangetoond.

-         Indien antibiotica noodzakelijk zijn bij tonsillitis/faryngitis, zijn macroliden slechts aangewezen in geval van penicilline-overgevoeligheid. Wanneer daarbij rekening wordt gehouden met bovenstaande beslissing van het  EMEA, is de plaats van telithromycine in deze indicatie zeer beperkt.

- Bij pneumonie opgelopen buiten het ziekenhuis, wordt aanbevolen om  bij vermoeden van atypische pneumonie een neomacrolide (azithromycine, clarithromycine, roxithromycine) te associëren aan amoxicilline. In de aanbevelingen van BAPCOC wordt telithromycine daarbij niet vermeld.