Reizigersdiarree
Reizigersdiarree is een frequent en vervelend probleem, maar zelden levensbedreigend. Het gaat meestal (in tegenstelling tot de gastro-enteritis in onze streken, die meestal viraal is) om een bacteriële infectie, meer zelden om een virale infectie of infectie door parasieten.
Door te letten op wat men eet en drinkt (flessenwater en gashoudende dranken zijn veilig), en door maatregelen zoals handen wassen, vermindert het risico van diarree. Antibacteriële profylaxis is in principe niet aangeraden, maar kan overwogen worden bij bepaalde risicopersonen (bv. met immuundeficiëntie, inflammatoir darmlijden of nierinsufficiëntie) en personen die kortstondig in het buitenland verblijven en absoluut niet ziek mogen worden; de antibioticumkeuze is dezelfde als voor behandeling (zie verder). Er is geen evidentie van een klinisch relevant protectief effect van probiotica ten opzichte van reizigersdiarree.
- In geval van diarree is v oorkómen en behandelen van dehydratie primordiaal. Speciale aandacht moet gaan naar de risicogroepen (zuigelingen en jonge kinderen, bejaarden, bepaalde personen met chronische aandoeningen) bij wie niet alleen bij bestaande dehydratie maar ook ter preventie ervan, gestandaardiseerde rehydratie-oplossingen aan te raden zijn [zie ook
Folia augustus 2005 ].
-
Loperamide kan gebruikt worden bij hinderlijke waterige diarree om de symptomen te verlichten, maar is gecontra-indiceerd bij hoge koorts en/of bloederige of slijmerige diarree. Bij kinderen is voorzichtigheid geboden bij gebruik van loperamide, en het mag zeker niet gebruikt worden bij kinderen jonger dan 2 jaar. Op de website van het Instituut voor Tropische Geneeskunde wordt volgende dosis vermeld: 2 mg na elke losse ontlasting (max. 8 mg p.d.); dit is, althans wat volwassenen betreft, lager dan de dosis vermeld in de bijsluiter.
-
Zelfbehandeling met antibiotica is, in het kader van reizigersdiarree en enkel op reis, gerechtvaardigd (1) bij een dysenteriebeeld (diarree met bloederige/slijmerige ontlasting), (2) wanneer de diarree langer dan 1 à 2 dagen aanhoudt, en ook gepaard gaat met hevige buikkrampen, koorts of meer dan 6 ontlastingen per 24 uur, (3) bij personen met verminderde immunologische weerstand, inflammatoir darmlijden of verminderde/ afwezige maagzuurproductie, (4) indien omwille van de reisomstandigheden een snelle oplossing absoluut wenselijk is. Bij volwassenen blijven de fluorochinolonen ciprofloxacine, norfloxacine of ofloxacine de eerste keuze; azithromycine is een goed alternatief, en is zeker de eerste keuze bij diarree door fluorochinolon-resistente Campylobacter jejuni (zeer frequent in het verre Oosten). De fluorochinolonen zijn gecontra-indiceerd tijdens de zwangerschap; men neemt aan dat azithromycine wel veilig kan gebruikt worden door zwangere vrouwen. Bij kinderen (jonger dan 15 jaar) is azithromycine de eerste keuze. De doses zijn de volgende.
- Fluorochinolonen (enkel bij volwassenen): ciprofloxacine (1 g p.d. in 2 giften), norfloxacine (800 mg p.d. in 2 giften), ofloxacine (400 mg p.d. in 1 of 2 giften); te geven gedurende 1 à 3 dagen bij onverwikkelde diarree, of gedurende 3 à 5 dagen bij dysenterie.
- Azithromycine
- Volw.: 500 mg p.d. ged. 3 dagen, of 1 g eenmalig (dus behandeling van 1 dag).
- Kind: 10 mg/kg/d. gedurende 3 dagen.
[N.v.d.r.: voor geen van bovenvermelde antibiotica wordt ' reizigersdiarree' expliciet als indicatie in de Belgische bijsluiter vermeld; enkele specialiteiten op basis van ciprofloxacine en ofloxacine hebben wel bacteriële gastro-enteritis als indicatie.]
- De gegevens over probiotica ter behandeling van reizigersdiarree zijn controversieel en tegenstrijdig.
Het voorzien van de mogelijkheid van een zelfbehandeling bij diarree door parasieten (Giardia en Entamoeba histolytica) is enkel aangewezen voor avontuurlijke reizigers of wanneer langdurig (meerdere maanden) zal getrokken worden in de (sub)tropen.
vanzelfsprekend is het aan te bevelen bij ernstige diarree medische hulp te zoeken, zeker voor kinderen, zwangere vrouwen en bejaarden.
|
