In Frankrijk wordt het programma voor de veralgemeende vaccinatie van zuigelingen tegen rotavirus stopgezet omwille van het risico van intestinale invaginatie 14 juli 2015

Zie ook bericht in de rubriek "Goed om te weten" van 30/07/15.

Het risico van intestinale invaginatie kan verhoogd zijn in de eerste dagen na vaccinatie tegen rotavirus (beschikbare vaccins: Rotarix®, Rotatecq®); de risicoverhoging wordt geschat op 1 tot 5 gevallen per 100.000 gevaccineerde kinderen [zie Folia september 2014 en Repertorium hoofdstuk 12.1.1.10.]. In Frankrijk besliste het Haut Conseil de la santé publique (dit is een wetenschappelijk adviesorgaan, te vergelijken met de Hoge Gezondheidsraad in België) recent om het programma voor de veralgemeende vaccinatie tegen rotavirus van zuigelingen stop te zetten[1]. Deze beslissing berust op de uitkomst van een analyse door de Franse gezondheidsinstanties van de beschikbare gegevens inzake het risico van intestinale invaginatie na rotavirusvaccinatie. Volgende elementen hebben de doorslag gegeven om in Frankrijk veralgemeende vaccinatie niet langer aan te bevelen: (1) ernstige complicaties van intestinale invaginatie, waaronder twee overlijdens in Frankrijk, zijn gerapporteerd, hoewel de causaliteit met het vaccin niet altijd kon worden vastgesteld; (2) het blijkt niet mogelijk om risicofactoren voor het optreden van intestinale invaginatie na rotavirusvaccinatie te definiëren; (3) men vermoedt dat de gevallen van intestinale invaginatie na rotavirusvaccinatie ernstiger verlopen dan de “spontaan” optredende gevallen (wat te maken kan hebben met een vertraagde aanpak door een late diagnose). Vaccinatie op individuele basis blijft mogelijk, mits voldoende alertheid voor tekenen van intestinale invaginatie.

In België is de vaccinatie tegen rotavirus sinds 2006 opgenomen in het basisvaccinatieschema van zuigelingen, aanbevolen door de Belgische Hoge Gezondheidsraad. De vaccins tegen rotavirus worden niet gratis ter beschikking gesteld door de Gemeenschappen; ze worden wel gedeeltelijk (categorie bf) terugbetaald bij kinderen jonger dan 6 maanden.

Commentaar van het BCFI

- Bij kinderen die recent gevaccineerd werden met een rotavirusvaccin is het belangrijk attent te zijn op klachten die kunnen wijzen op intestinale invaginatie, zoals ernstige buikpijn, aanhoudend braken, bloederige stoelgang, opzwelling van de buik, hoge koorts. Vermoede gevallen van intestinale invaginatie door rotavirusvaccin worden best gemeld aan het Centrum voor Geneesmiddelenbewaking (met gebruik van de papieren gele fiche of via www.gelefiche.be).

- Hoe verhoudt het risico van intestinale invaginatie zich tot de doeltreffendheid van de rotavirusvaccinatie? Vaccinatie tegen rotavirus is doeltreffend in het voorkómen van ernstige vormen van gastro-enteritis door rotavirus en in het verminderen van het aantal ziekenhuisopnamen. In absolute zin is het voordeel in geïndustrialiseerde landen zoals België, echter bescheiden, aangezien het risico van ernstige complicaties door rotavirusinfectie in dergelijke landen zeer gering is. Een gunstig effect op de mortaliteit werd niet vastgesteld, maar de studies hadden onvoldoende power om dit te onderzoeken.[2]

- Het voorgaande legt uit waarom de kosten-batenverhouding van rotavirusvaccinatie in landen zoals het onze, minder gunstig is dan in landen met lagere basisgezondheidszorg. In het Repertorium is het besluit: “In landen zoals het onze, met zeer laag risico van complicaties, lijkt vaccinatie tegen rotavirus minder essentieel dan andere vaccinaties.”


[2]Cochrane Database of Systematic Reviews2012, Issue 11. Art. No.: CD008521. DOI:10.1002/14651858.CD008521.pub3. ; WIV, dienst Epidemiologie van infectieziekten. “Infectieziekten bij kinderen, die voorkomen kunnen  worden door vaccinatie”, jaarrapport 2013, via https://epidemio.wiv-isp.be/ID/reports/VPD_nl_2013.pdf(blz. 90 tot en met 95) ; The BMJ 2012;345:e4752 (doi:10.1136/bmj.e4752), met editoriaal e5286 (doi:10.1136/bmj.e5286)