Selecties

Cardiovasculair stelsel:

• hartfalen met gedaalde ejectiefractie: eerste stap - eerste fase
• post-myocard infarct: eerste keuze
• arteriële hypertensie: eerste stap in monotherapie, als alternatief voor de eerste keuze (chlortalidon) in het bijzonder bij hartfalen, chronische nierinsufficiëntie, micro- of macro-albuminurie (al of niet diabetisch) of voorgeschiedenis van myocardinfarct.

Hormonaal stelsel: Type 2 diabetes:

• nefroprotectie: bij proteïnurie (micro- of macroalbuminurie) vanaf > 30 mg/g onafhankelijk van de bloeddruk.

Motivatie

MOTIVATIE VOOR DE SELECTIE

• Hartfalen met gedaalde ejectie fractie: In RCT's is er aangetoond dat de ACE-inhibitoren de morbiditeit en mortaliteit doen dalen.
• Post-myocardinfarct: Aanbevolen in verschillende klinische praktijkrichtlijnen.
• Arteriële hypertensie: In studies, met een hoge graad van evidentie, is aangetoond dat ACE-inhibitoren de totale mortaliteit verlagen.
• Nefroprotectie bij type 2 diabetes: bewezen voordeel. In gevallen van proteïnurie (>30mg/g) wordt over het algemeen een ACE-remmer aanbevolen om de progressie van nefropathie te voorkomen, ongeacht de bloeddruk van de patiënt.
• Er is geen verschil aangetoond tussen de verschillende ACE-inhibitoren..
• Gebruiksgemak (een dagelijkse inname)

Dosering

hypertensie

• 10 mg, eventueel tot 40 mg 1x/d

hartfalen

• 2,5 mg, nadien langzaam verhogen tot de maximaal verdraagbare dosis (max. 20 mg 1x/d)

myocardinfarct (preventie van remodellering)

• 5 mg, eventueel tot 10 mg 1x/d

nefropathie bij hypertensiepatiënten met type 2-diabetes

• 10 mg, eventueel tot 20 mg 1x/d

In geval van nierfalen

• Aanpassing van de dosis et/of toedieningsfrequentie is nodig.
• De dosis kan worden verhoogd tot de bloeddruk onder controle is, of tot een maximale dosis van 40 mg per dag.

Delen en pletten

• delen: de specialiteiten bevatten een breukgleuf (m.u.v. Zestril® 20mg zie prijzentabel)
• pletbaar

zie ook http://pletmedicatie.be

Voorzorgsmaatregelen voor gebruik

BIJZONDERE VOORZORGEN VOOR OUDEREN

• Bij ouderen is er een groter risico op verslechtering van de nierfunctie. Om deze reden verdient het de voorkeur :
  • vooraf kaliëmie en eGFR te bepalen.
  • bij aanvang van de behandeling , en na elke aanpassing van de dosis : veranderingen in bloeddruk, nierfunctie en bloedkaliëmie zorgvuldig te monitoren.
• Voorzichtigheid in situaties waarin er een risico is op hypovolemie.
• Let op medicijninteracties, vooral als er een risico is op verminderde nierfunctie :
  • NSAID’s kunnen het effect van antihypertensiva tegengaan.
  • NSAID’s en ACE-inhibitoren hebben een additief effect op de verhoging van de kaliëmie die kunnen leiden tot een verslechtering van de nierfunctie. Deze effecten zijn meestal reversibel.
    

Ongewenste effecten

• Hoest (soms na meerdere jaren behandeling).
• Hypotensie na de toediening van de eerste dosis van een ACE-inhibitor of na dosisverhoging, vooral bij patiënten met voorafbestaande stimulatie van het renine-angiotensine-systeem (volumedepletie door diuretica, hartfalen, stenose van de nierarteriën), en dit vooral bij de behandeling van hartfalen.
• Verslechtering van de nierfunctie (en soms acute nierinsufficiëntie), vooral bij patiënten met voorafbestaand nierlijden en bij patiënten met hartfalen, uitgesproken volumedepletie of dehydratie.
• Hyperkaliëmie, zelden hyponatriëmie.
• Rash.
• Gastro-intestinale stoornissen (o.a. diarree), smaakstoornissen.
• Angio-oedeem, dat soms pas na meerdere maanden tot jaren behandeling optreedt, en frequenter is bij patiënten van Afrikaanse afkomst en bij patiënten met antecedenten van angio-oedeem niet te wijten aan ACE-inhibitorgebruik.

Interacties

• Overdreven bloeddrukdaling, vooral orthostatisch, bij combineren van meerdere antihypertensiva, bij associëren met nitraten, molsidomine, fosfodiësterase type 5-inhibitoren, levodopa of alcohol en bij volumedepletie.
• NSAID’s kunnen het effect van antihypertensiva tegengaan.
• Verhoogd risico van hyperkaliëmie bij associëren met andere kaliumsparende middelen (o.a. kaliumsupplementen (ook dieetzouten), kaliumsparende diuretica, sartanen, trimethoprim (co-trimoxazol), heparines en NSAID’s); dit risico is vooral hoog bij bestaan van nierinsufficiëntie (zie Inl.6.2.7. Hyperkaliëmie).
• Verdere verslechtering van de nierfunctie (met risico van acute nierinsufficiëntie) bij associëren met NSAID’s of diuretica, vooral bij stenose van de nierarteriën of volumedepletie. Dit geldt zeker bij combineren van een ACE-inhibitor + een NSAID + een diureticum.
• Vermoeden van verhoogd risico van hypoglykemische aanvallen bij patiënten op antidiabetica.
• Stijging van de plasmaconcentraties van lithium.
• Verhoogd risico op angio-oedeem bij gelijktijdig gebruik van andere geneesmiddelen die angio-oedeem kunnen veroorzaken: sacubitril/valsartan complex, racecadotril, everolimus, sirolimus en temsirolimus, estramustine en vildagliptine (en mogelijk ook de andere gliptines).

Contra-indicaties

• Zwangerschap.
• Bilaterale stenose van de nierarteriën of stenose bij unieke nier.
• Hyperkaliëmie.
• Voorgeschiedenis van angio-oedeem op ACE-inhibitoren, hereditair of idiopathisch angio-oedeem.
• Gelijktijdig gebruik van sacubitril/valsartan complex.
• Fosinopril: ernstige nierinsufficiëntie (SKP).
• Zofenopril: ernstige leverinsufficiëntie (SKP).
• Op de website https://www.geneesmiddelenbijlevercirrose.nl worden de ACE-inhibitoren als “onveilig” (te vermijden) bij levercirrose beoordeeld.

Prijstabel