Selecties

Infectieziekten

• Urogenitale infecties
  • Acute pyelonefritis: eerstelijnsbehandeling* (empirische behandeling), nadien bij te stellen op geleide van het antibiogram.
  • Acute prostatitis: eerstelijnsbehandeling* (empirische behandeling), nadien bij te stellen op geleide van het antibiogram.
  • Orchi-epididymitis: eerstelijnsbehandeling** (empirische behandeling), nadien bij te stellen op geleide van het antibiogram.

* In geval van absolute contra-indicatie is "amoxicilline +clavulaanzuur" een alternatief.

** Bij absolute contra-indicatie dient te worden overlegd met uroloog en/of microbioloog.

Motivatie

• Levofloxacine en ciprofloxacine worden door BAPCOC voorgesteld.
• De 2 moleculen verschillen niet wat betreft de veiligheid bij gebruik door ouderen.
• De gebruiksfrequentie is in het voordeel van levofloxacine (1 dosis per dag tegenover 2 voor ciprofloxacine). Vanwege gebruiksgemak wordt levofloxacine geselecteerd.

Dosering

Acute pyelonefritis

• 500 mg per dag in 1 gift gedurende:
  • Vrouwen: 7 dagen.
  • Mannen: 14* à 28 dagen.

​Acute prostatitis

• 500 mg per dag in 1 gift gedurende 14**-28 dagen.

​Orchi-epididymitis

• 500 mg per dag in 1 gift gedurende 10 dagen.

In geval van nierfalen

• De startdosis blijft voor de gekozen indicaties 500 mg.
• De volgende dosissen moeten worden als volgt worden aangepast:

Delen en pletten

• Delen: zie de farmaceutische vormen vermeld in het GGR naast de specialiteit (levofloxacine). Zie ook Intro 2.11.7 De toedieningswegen en farmaceutische vormen voor meer informatie over de gebruikte termen.
• Pletten: zie Intro 2.11.12. Pletten van een geneesmiddel. Zie ook Pletfiches (voer de naam van de molecule in de zoekbalk in).

Voorzorgsmaatregelen voor gebruik

BIJZONDERE VOORZORGEN VOOR OUDEREN

• De nierfunctie van de patiënt controleren en in geval van nierinsufficiëntie (vanaf een GFR < 50 ml/min) de dosis aanpassen.
• Quinolongebruik bij ouderen wordt in verband gebracht met een hoger risico (dan in de algemene bevolking) op:
  • risico op peesletsels is verhoogd bij oudere patiënten vooral bij gelijktijdig gebruik van corticosteroïden (zelfs inhalatiecorticosteroïden) en bij nierinsufficiëntie.
  • verlenging van het QT-interval.
  • hypoglykemie.
  • aortadissectie.
• Een interval van ongeveer 2 uur in acht nemen tussen de inname van levofloxacine en middelen die bivalente of trivalente kationen bevatten (bijv. antacida die magnesium of aluminium bevatten en middelen die ijzer of zink bevatten) aangezien deze de absorptie van oraal toegediende levofloxacine verminderen (zie 11.1.5. Chinolonen rubriek "Interacties").
• Uit voorzichtigheid wordt er aanbevolen om, bij patiënten die behandeld worden met vitamine K-antagonisten, de INR te controleren binnen de 3 à 5 dagen na het starten van eender welk antibacterieel middel (zie 11.1. Antibacteriële middelen rubriek "Interacties").

Ongewenste effecten

• Zie Folia december 2018 en Folia februari 2022.
• Beïnvloeden van de commensale flora, met mogelijk diarree en gist- en schimmelinfecties tot gevolg. Pseudomembraneuze colitis door proliferatie van Clostridioides difficile kan optreden na behandeling met allerlei antibiotica, maar wordt frequenter gezien met chinolonen (en met penicillines, cefalosporines, lincomycine en clindamycine).
• Gastro-intestinale stoornissen.
• Rash, jeuk; zelden fotosensibilisatie, ernstige huidreacties en anafylaxie.
• Artralgieën, tendinitis en peesruptuur (vooral bij ouderen of bij gelijktijdig gebruik van corticosteroïden).
• Centrale effecten met vooral vertigo, verwardheid, agitatie; zelden hallucinaties, psychose, nachtmerries, convulsies. Visus-, gehoor- en smaakstoornissen. Verlagen van de convulsiedrempel bij epileptische patiënten.
• Perifere neuropathie, soms irreversibel.
• Hematologische en hepatische toxiciteit: zelden.
• Aorta-aneurysma, hartkleplijden [zie Folia november 2020].
• Hypoglykemie: zelden [zie Folia oktober 2018].
• Hemolyse bij patiënten met glucose-6-fosfaatdehydrogenase-deficiëntie (zeldzaam, zie Inl.6.2.11. Hemolyse door glucose-6-fosfaat-dehydrogenase (G6PD)-deficiëntie).
• QT-verlenging, met risico van torsades de pointes (voor de risicofactoren voor torsades de pointes in het algemeen, zie Inl.6.2.2. QT-verlenging en torsades de pointes).

Interacties

• Vitamine K-antagonisten: interactie werd beschreven met bijna alle antibiotica. Hoewel het bewijs van interactie met vele antibiotica (ook de chinolonen) zwak is, wordt uit voorzichtigheid toch aanbevolen om de INR te controleren binnen de 3 tot 5 dagen na het starten van eender welk antibacterieel middel.
• Oestroprogestagenen: er zijn geen bijkomende anticonceptieve maatregelen nodig, tenzij er sprake is van ernstig braken of hevige, waterdunne diarree [zie Folia november 2021].
• Verminderde resorptie van chinolonen bij gelijktijdige inname van voedsel (o.a. melk en melkproducten) en van calcium-, magnesium-, ijzer- of aluminiumzouten. Fluorochinolonen moeten dus minstens 2 uur voor ijzer-, calcium- en magnesiumzouten of melkproducten worden toegediend.
• Verhoogd risico van tendinitis en peesruptuur bij associëren met corticosteroïden.
• Verhoogd risico van torsades de pointes bij associëren met andere middelen die het risico van verlenging van het QT-interval verhogen (zie Inl.6.2.2. QT-verlenging en torsades de pointes).
• Verhoogd risico van convulsies bij associëren met andere geneesmiddelen die convulsies kunnen uitlokken (zie Inl.6.2.8. Convulsies en epileptische aanvallen uitgelokt door geneesmiddelen).
• Ciprofloxacine is een inhibitor van CYP3A4 en CYP1A2, met o.a. versterkt effect van theofylline (zie Tabel Ic. in Inl.6.3.).

Contra-indicaties

• Zwangerschap en borstvoeding.
• Kinderen: gestoorde kraakbeenontwikkeling bij jonge proefdieren, maar geen evidentie van klinisch relevante gewrichtsletsels bij kinderen. Het risico moet afgewogen worden tegen de voordelen, bv. bij kinderen met mucoviscidose.
• Risicofactoren voor QT-verlenging (zie Inl.6.2.2. QT-verlenging en torsades de pointes).
• Antecedenten van peesaandoeningen door chinolonen.
• Levofloxacine: ook epilepsie.
• Moxifloxacine: ook ernstige leverinsufficiëntie (SKP).

Prijstabel